Американскиот оскаровец е роден на 8 јули 1961 година како Волтер Ц. Фистер, кој иако е роден во Чикаго, израснал во Њујорк. Застанал зад камера работејќи во њујоршките телевизии како камерман, а пред камера го поставува за првпат Рoберт Алтман, работејќи ја ТВ-серијата ТАНЕР ‘88/ TANNER ’88. Фистер дипломира на Американскиот филмски институт (АФИ), каде што работи на студентскиот краток филм ШТО НАПРАВИВМЕ? / SENZENI NA? (1990), кој е номиниран за Оскар за краток игран филм во 1991 година. Откако ќе го погледне тој филм, неговиот колега Јануш Камински ќе го покани да соработува со него во секторот светло во многубројни проекти што ги режира Федон Папамајкл.
Неговиот талент и потенцијал го препознава и Роџер Корман, кој му ја нуди можноста да стекне искуство работејќи на филмовите од неговата независна продукција. Првиот долгометражен филм на кој работи како кинематографер е научнофантастичниот хорор-филм НЕРОДЕНОТО / THE UNBORN (1991) во режија на Родман Флендер и кадрира неколку еротски трилери во 90-тите, славната ера за овој филмски жанр во режија на Грегори Дарк и учествува како кинематографер на кратките сегменти во еротската антологија ОПАКУ НАОПАКУ / INSIDE OUT. Токму во тие филмови учи на самото место како да осветли сет, најекспедитивно што може, затоа што буџетите не дозволувале повеќенеделни снимања, стекнувајќи искуство и практични вештини.
Средбата што ќе му го промени животот се случува на Санденс, каде што е селектиран филмот на кој работи ХАЈ-ЛАЈН / THE HI-LINE (1999) на фестивалот каде што ќе се сретне со Кристофер Нолан и ќе започне една долгогодишна соработка што ќе им ги промени животите и на двајцата артисти. Првиот од нивните заеднички успеси е филмот МЕМЕНТО / MEMENTO (2000), препознаен по уникатната нелинеарна структура, кој стана фестивалски миленик доаѓајќи до две номинации за Оскар. Успешната соработка ја продолжија со уште еден психолошки трелер, односно филмот НЕСОНИЦА / INSOMNIA (2002), римејкот на истоимениот норвешки филм.
Заедно со Кристофер Нолан се заслужни за ревитализирањето на акционите суперхеројски филмови во светски рамки, имајќи ја можноста да го кадрира фамозниот Готам на големо платно, Фистер и Нолан ќе ја почнат нивната трилогија за темниот витез пред 20 години, започнувајќи со ПОЧЕТОЦИТЕ НА БЕТМЕН / BETMAN BEGINS (2005), означувајќи ја смртта на родителите на Брус Вејн и неговото станување на Бетмен, со кого за првпат е номиниран за Оскар. Неговото продолжение ТЕМНИОТ ВИТЕЗ / THE DARK KNIGHT (2008) во кој Џокерот е тој што го тестира Бетмен до каде е подготвен да оди за да го спаси Готам, ја улови неповторливата изведба на Хит Леџер во кадар, обезбедувајќи му ја втората номинација за Оскар. Трилогијата ја комплетираа со ПОДЕМОТ НА ТЕМНИОТ ВИТЕЗ / THE DARK KNIGHT RISES (2012) во кој пензионираниот Бетмен ја презема должноста да го спаси светот од терористот Бејн, кои не се откажуваат од снимањето на филмска лента и прикажувањето на експлозивните физички пресметки на ИМАКС, водејќи ја борбата за одржување во живот на филмската лента во дигиталните пространства, правејќи ги незабележливи транзициите меѓу анаморфното снимање и форматот ИМАКС во неговите визуелни спектакли, доловувајќи борбени пресметки во широки агли. Иако ги има врвните технолошки достигнувања на дофат, неговите кадри ги краси вештината да се осветли, да се направи композиција и да се придвижи камерата во спрегата да се улови актерската емоција и да се оствари режисерската замисла за да може да биде Фистер визуелен прераскажувач на филмски приказни.
Меѓу трилогијата за темниот витез, Фистер оствари и две значајни соработки со режисерот Нолан. Едната од нив повторно ги вклучува Кристијан Бејл и Мајкл Кејн, односно филмот ПРЕСТИЖ / THE PRESTIGE (2006) и обидот за изведбата на совршениот магионичарски трик, кој му обезбеди номинација за Оскар, кој го освои со нивната наредна соработка во научнофантастичниот акциски филм ПОЧЕТОК / INCEPTION (2010) во кој Фистер имаше можност да кадрира соништа со впечатлив изглед, да визуализира нурнување во несвесното и да ги тестира законите во физиката на филмското платно, снимајќи на 35 мм, 65 мм и Виставижен. Со голема вештина прави дистинкција меѓу нурнувањето во различните соништа и го олеснува следењето на драматуршките нишки во тесна соработка со секторот за визуелни ефекти. До ден-денес не знаеме дали ќе падне вртимушката во неговиот иконичен последен кадар.
Освен при соработката со режисерот Нолан, Фистер сними и неколку значајни филмови во соработка со режисерот Ф. Гери Греј со кого го кадрираше ИТАЛИЈАНСКА РАБОТА / THE ITALIAN JOB (2003) и ФОРМУЛА ЗА УСПЕХ / MONEYBALL (2011) биографската спортска драма во режија на Бенет Милер, номиниран за шест оскари. Тој се појавува пред камера и во документарниот филм КИНЕМАТОГРАФЕРСКИ СТИЛ / CINEMATOGRAPHY STYLE (2006), составен од изјави од 110 кинематографери што говорат за начинот на кој се создаваат филмовите денес.
Неговата кинематограферска работа неколкупати е номинирана за награди од страна на Американското и Британското здружение на кинематографери.
Откако ќе ги достигне сите цели што ги има зацртано како кинематографер, Фистер ќе стави пред себе нова цел – режирањето, седнувајќи во режисерското столче на долгометражниот филм ВИРТУЕЛНА СВЕСТ/ TRANSCENDENCE (2014), имајќи ја незадоволената потреба за прераскажување приказни, го режира филмот за научниците што се обидуваат да ја усовршат вештачката интелигенција под удар на организација против технологијата, кој и деценија по снимањето допира до актуелна тема во денешницата.
Денес се занимава со режирање на рекламни видеоспотови за светски познати брендови, но исто така режира и епизоди во реномираните комични ТВ-серии: РАСПРСНАТ НА МАЛИ ПАРЧИЊА / FLAKED и суперхеројската КРЛЕЖОТ / THE TICK. Фистер е визионер што го промени јазикот на современиот филм, кадрирајќи филмови со кои пораснаа денешните генерации на гледачи на кои им ја всади љубовта кон филмската магија, кој секој нареден професионален дострел во животот на кој аспирира, судејќи според посветената и истрајна работа, со сигурност ќе го реализира и повторно да го реобмисли филмот во иднина.
Златко Ѓелески
филмски критичар
The American Oscar winner was born on July 8, 1961, as Walter C. Pfister. Although born in Chicago, he was raised in New York. He began his career behind the camera as a television cameraman in New York and was first placed in front of the camera by Robert Altman while working on the TV series TANNER ’88. Pfister later graduated from the American Film Institute (AFI), where he worked on the student short film SENZENI NA? (1990), which went on to receive an Academy Award nomination for Best Live Action Short Film in 1991. After seeing that film, his colleague Janusz Kaminski invited him to join him in the lighting department on numerous projects directed by Phedon Papamichael.
His talent and potential were soon recognized by Roger Corman, who gave him the chance to gain hands-on experience working on independent productions. Pfister’s first feature as a cinematographer was the science-fiction horror film THE UNBORN (1991), directed by Rodman Flender. During the 1990s, he shot several erotic thrillers – the golden age of this genre – directed by Gregory Dark, and contributed as cinematographer to short segments of the erotic anthology INSIDE OUT. These early films became his training ground, where he quickly learned to light sets efficiently and work under the time constraints of low-budget productions, developing a sharp sense for practical and creative problem-solving on set.
The life-changing encounter came at Sundance, where the film he worked on, THE HI-LINE (1999), was selected to screen. There, he met Christopher Nolan, beginning a long-term collaboration that would transform the careers of both artists. Their first major success together was MEMENTO (2000), renowned for its unique non-linear structure and celebrated as a festival favorite, ultimately earning two Academy Award nominations. The fruitful partnership continued with another psychological thriller – INSOMNIA (2002), Nolan’s remake of the Norwegian original.
Alongside Christopher Nolan – credited with revitalizing the global action superhero genre by bringing Gotham to the big screen – Pfister began the legendary DARK KNIGHT trilogy 20 years ago with BATMAN BEGINS (2005), which portrays the death of Bruce Wayne’s parents and his rise as Batman, earning Pfister his first Oscar nomination. Its sequel, THE DARK KNIGHT (2008), in which the Joker pushes Batman to the limits of his morality to save Gotham, immortalized Heath Ledger’s unforgettable performance and brought Pfister his second Oscar nomination. The trilogy concluded with THE DARK KNIGHT RISES (2012), where the retired Batman faces the terrorist Bane. Pfister remained committed to shooting on film, staging explosive action sequences in IMAX and making seamless transitions between anamorphic and IMAX formats, turning the trilogy into a visual spectacle with sweeping wide shots. Despite having the most advanced technology at his disposal, Pfister’s work stands out for its masterful lighting, composition, and camera movement, always serving the actor’s emotion and the director’s vision – making him a true visual storyteller.
Between the films of the DARK KNIGHT trilogy, Pfister collaborated with Nolan on two other landmark projects. The first was THE PRESTIGE (2006), once again starring Christian Bale and Michael Caine, a tale about the quest to achieve the perfect magic trick – a film that earned Pfister yet another Oscar nomination. He went on to win the Academy Award for their next collaboration, the science-fiction action masterpiece INCEPTION (2010), where Pfister had the opportunity to frame dreams with stunning visual impact, plunge into the unconscious, and bend the laws of physics on screen, shooting across 35mm, 65mm, and widescreen formats. His cinematography carefully distinguished between the layers of dreams, guiding the audience through the narrative complexity in close partnership with the visual effects team. To this day, we still do not know whether the spinning top falls in that iconic final shot.
In addition to his collaborations with Christopher Nolan, Pfister worked on several notable films with director F. Gary Gray, including THE ITALIAN JOB (2003), as well as the biographical sports drama MONEYBALL (2011), directed by Bennett Miller and nominated for six Academy Awards. Pfister also appeared in the documentary CINEMATOGRAPHY STYLE (2006), a remarkable collection of interviews with 110 cinematographers exploring the art and craft of filmmaking today.
Pfister’s cinematography has earned him multiple nominations from both the American and British Societies of Cinematographers.
Having achieved nearly every goal he had set for himself behind the camera, he set his sights on directing, making his debut with the feature film TRANSCENDENCE (2014). Driven by an unquenched need to tell stories, Pfister crafted a film about scientists striving to perfect artificial intelligence while under siege by an anti-technology organization, a subject that remains strikingly relevant even a decade after its release.
Today, Pfister directs commercials for world-renowned brands and has also helmed episodes of acclaimed television series such as the comedy FLAKED and the superhero show THE TICK. A true visionary, Pfister has changed the language of contemporary cinema, crafting images that have shaped a generation of moviegoers and inspired their love for the magic of film. Judging by his dedication and persistence, every future endeavor he pursues promises to reaffirm and reimagine the power of storytelling on screen.
Zlatko Gjeleski
Film Critic