Documentary Competition

Да се курира и да се претстави програма на современ документарен филм е сложен предизвик за секој фестивал. Да се направи тоа во нашиот сегашен момент може да изгледа, и најчесто се доживува, како речиси невозможна мисија.

Во корист на времето и просторот, ќе ги оставиме настрана прашањата што произлегуваат од самата документарна форма. Наместо тоа, да застанеме и да размислиме за прашањата што произлегуваат од општествените и политичките струи во кои не сме само сведоци, туку и протагоности. Времето низ кое минуваме и времето што го обликуваме, бараме поголема итност и одговор. Во ера кога истите екрани на кои гледаме филмови истовремено ни прикажуваат и најжестоките акти на насилство во историјата на човештвото, улогата на селекторите и кураторите не може да се сведе само на избор на филмови. Денешните документарни практики се многу повеќе од обично аудиовизуелно искуство, тие поставуваат теми и отвораат прашања: Кои приказни треба да се раскажат? Чии лица, места и гласови треба да ги видиме, да ги чуеме, да учиме од нив и да растеме со нив? Чии слики мораме да се осмелиме да ги погледнеме?

Програмата за документарна конкуренција на ИФФК „Браќа Манаки“ го собира она што многумина би го сметале за периферија: киното како жив простор што дише и ги документира тивките, често невидливи акти на опстанок. Кино што постојано ја преиспитува сопствената форма и ја преобликува во служба на животот, во служба на преживувањето.

Оваа година селекцијата обединува осум филма, родени на многу повеќе места од осум земји. Осум филма, кои со своите мали, посветени и великодушни кинематографски гестови отвораат цели светови и нè покануваат да зачекориме во нив.

Во време кога многумина од нас се обидуваат да го отфрлат светот онаков каков што е, секој од овие филмови ни нуди засолниште, место каде што можеме да чувствуваме, да гледаме, да живееме. И можеби, барем за миг, да го засакаме светот. Да го засакаме онаков каков што може да стане и онаков каков што може да се почувствува. А преку тоа да се засакаме себеси, за луѓето што можеме да бидеме за другите, за луѓето што можеме да бидеме за себе и за луѓето што сè уште имаме шанса да станеме.

Со огромна благодарност до секој автор што ни ја довери својата визија, ви ја претставуваме Програмата за документарни филмови на 46. Интернационален фестивал на филмската камера „Браќа Манаки“. Нека проекциите што следуваат нè поведат во светови што ќе нè разбудат.

Кумјана Новакова,
Селекторка

Curating and presenting a program of contemporary documentary cinema is a complex process for all festivals and cinema platforms, at any point of time. To present it in our current, contemporary moment, can feel, and it thus feels, most of the time, impossible.

In favour of time and space, I will skip the difficulties coming from the documentary form itself. I would rather take a tiny bit of space to remind about the difficulties coming from the social and political currents we are protagonists of. The times we witness and the times we contribute to, call for greater urgencies. In the context of witnessing on the very same devices where cinema resides the most violent acts in history of humanity so far, the role of the programmers and curators at the least goes beyond the form. Documentary cinematographic practices, in addition to the audiovisual experience, produce film subjects. Which are the subjects – themes, people, spaces, practices – that we need to share with, learn from, grow and get together with? Which and whose are the images we need to see?

The Documentary Competition programme of Manaki ICFF gathers what many would see peripheral: cinema as a living space of documenting the underrepresented small acts of survival. Cinema that turns into a space where form is constantly challenged and reinvented in order to serve life and survival.

This year’s selection brings together eight films from many more places than eight countries: we welcome eight films that in tiny, dedicated, generous cinematic and cinematographic acts bring and open up worlds.

In times when many of us are deeply involved in ways of rejecting the world as it is, we were generously offered by each one of the images shared with us shelters where we could feel, we could see, we could live and maybe we could for a tiny bit love the world. Love the world for what it could be, and for how it can feel. And love ourselves for the people we can be to others, for the people we can be to ourselves and for the people we can become.

Thanks to each and every filmmaker, we are honoured to share with you the Documentary Programme of the 46th Manaki Brothers International Cinematographers’ Film Festival.

Kumjana Novakova,
Programmer

THe Juries

Лара Вилaнова е кинематограферка што живее во Барселона. Мошне е позната по својата умешност да ги долови емоциите преку светлина, боја и композиција.Со богато искуство во филмот, рекламите и документарните проекти, таа се издвојува по својот уметнички и технички израз во создавањето уникатни филмски слики.

Lara Vilanova is a cinematographer based in Barcelona. She is widely recognized for her ability to capture emotions through light, color, and composition.
With an outstanding career in film, advertising, and documentary projects, she stands out for her artistic and technical approach to creating unique cinematic images.

Карла Црнчевиќ е драматург и филмски професионалец што ја истражува политиката на сликите и звукот низ различни формати и услови на работа. Нејзините филмови и видеопроекти се прикажувани и изложувани на голем број фестивали и простори. Таа е една од основачите на фестивалот Unseen – посветен на ревитализација на кинопросторите.

Karla Crnčević is dramaturgist and film worker exploring politics of images and sound through various formats and work conditions. Her films and video projects have been shown and exhibited widely.
She is one of the founders of Unseen festival – dealing with revitalization of cinema spaces.

РОБЕРТ ЈАНКУЛОСКИ е визуелен уметник и фотограф, основач на Македонскиот центар за фотографија. Неговиот примарен интерес е концептуалната фотографија, фотоинсталацијата, документарната и пејзажната фотографија, при што пејзажот го третира како документ на животната средина. Во моментот е редовен професор на Факултетот за филмски уметности при Меѓународниот универзитет „Европа Прима“ во Скопје.

ROBERT JANKULOSKI is an visual artist and photographer, founder of the Macedonian Centre for Photography. His primary interest is in conceptual photography, photo installation, documentary photography and landscape photography, landscape being understood as a document of the environment. Presently he is full professor at the Faculty of Film Arts at the International University “Europa Prima” in Skopje.

The Films

ЗЕМЈАТА ШТО ЈА ГАЗИМЕ

THE GROUND BENEATH OUR FEET

2025

86'

Исланд, Полска

Iceland, Poland

РЕЖИСЕР | DIRECTOR

Ирса Рока ФАНБЕРГ

Yrsa ROCA FANNBERG

КИНЕМАТОГРАФЕР | CINEMATOGRAPHER

Војцех СТАРОН

Wojciech STAROŃ

УЛОГИ | CAST

СОДРЖИНА / STORY

„Земјата што ја газиме“ го прикажува скриениот свет на секојдневните ритуали на нашите стари лица во она што е нивниот последен дом, кој е истовремено и институција. Потоа нема каде да се оди, освен во самата земја. Животот трае додека може.

The Ground Beneath Our Feet shows the hidden world of everyday rituals of our elderly in what is their last home, but also an institution. There is nowhere to go after the ground, but the ground itself. Life prevails as long as it can.

ОНА ШТО ГО БАРАМЕ ОД СПОМЕНИКОТ Е ДА НЕ СЕ ДВИЖИ

WHAT WE ASK OF A STATUE IS THAT IT DOESN'T MOVE

2024

30'

Грција, Франција

Greece, France

РЕЖИСЕР | DIRECTOR

Дафне ХЕРЕТАКИС

Daphné HÉRÉTAKIS

КИНЕМАТОГРАФЕР | CINEMATOGRAPHER

Робин ФРЕСОН, Дафне ХЕРЕТАКИС

Robin Fresson, Daphné HÉRÉTAKIS

УЛОГИ | CAST

СОДРЖИНА / STORY

Ништо не се движи во Атина, а луѓето се мирни како статуи. Но, на друго место во градот, една каријатида ја снемува од музејот, а една мала група бара да се уништат сите антиквитети. Можеби снимањето е единствениот начин да се избегне претворање во камен.

Nothing seems to be moving in Athens and the people are as still as statues. But elsewhere in the city, a caryatid escapes the museum and a small group demands the destruction of all antiquities. Perhaps filming is the only way to avoid turning into stone.

СЛЕТ 1988

SLET 1988

2025

20'

Германија, Франција, Србија и Црна Гора/

Germany, France, Serbia and Montenegro

РЕЖИСЕР | DIRECTOR

Марта ПОПИВОДА

Marta POPIVODA

КИНЕМАТОГРАФЕР | CINEMATOGRAPHER

Иван МАРКОВИЌ

Ivan MARKOVIC

УЛОГИ | CAST

СОДРЖИНА / STORY

Во „Слет 1988“, танчерката Соња Вукиќевиќ (74) се движи низ социјалистичко-модернистички простори, нејзиното тело станува жива архива на последниот масовен настап во Југославија. Нејзините гестови одекнуваат меѓу минатите ритми и сегашните реалности, испреплетени со дневникот на тинејџерка од 1988 година. Заедно откриваат премин од социјалистичкиот колективизам кон растечкиот индивидуализам, во момент кога ново национално колективно тело тивко се прикрадува и се подготвува да ја обликува иднината на земјата.

In Slet 1988, dancer Sonja Vukićević (74) moves through socialist-modernist spaces, her body is an archive of the last mass performance in Yugoslavia. Her gestures echo past rhythms and present realities, intertwining with a 1988 teenage girl’s diary to reveal the shift from socialist collectivism to rising individualism while a new national collective body is creeping in and will soon shape the future of the country.

Л'МИНА

L'MINA

2025

26'

Франција, Мароко, Италија, Катар

France, Morocco, Italy, Qatar

РЕЖИСЕР | DIRECTOR

Ранда МАРУФИ

Randa MAROUFI

КИНЕМАТОГРАФЕР | CINEMATOGRAPHER

Лука КОАСИН

Luca COASSIN

УЛОГИ | CAST

СОДРЖИНА / STORY

Џерада е рударски град во Мароко, каде што експлоатацијата на јаглен, иако официјално прекината во 2001 година, сè уште неформално продолжува. „Л’мина“ ја реконструира денешната работа во нелегалните рудници, користејќи сценографија создадена во соработка со локалните жители, кои самите ги изведуваат своите улоги.

Jerada is a mining town in Morocco where coal extraction, although officially halted in 2001, continues informally to this day. L’mina recreates the current work in informal mining pits using a set design created in collaboration with the town’s residents, who perform in their own roles.

КОГА ЗАЅВОНИ ТЕЛЕФОНОТ

WHEN THE PHONE RANG

2024

73'

Србија, САД

Serbia, USA

РЕЖИСЕР | DIRECTOR

Ива РАДИВОЈЕВИЌ

Iva RADIVOJEVIĆ

КИНЕМАТОГРАФЕР | CINEMATOGRAPHER

Мартин ДиЧИКО

Martin DiCICCO

УЛОГИ | CAST

СОДРЖИНА / STORY

Преку интимна реконструкција на еден важен телефонски повик, „Кога заѕвони телефонот“ ја истражува дислокацијата и кревката природа на сеќавањето. Во умот на единаесетгодишната протагонистка, тој повик станува момент што ја брише целата нејзина земја, историја и идентитет.

Through an intimate reconstruction of an important phone call, When The Phone Rang investigates dislocation and the nature of remembering. In the protagonist’s eleven year old mind the phone call erases her entire country, history and identity.

КАЖИ ЗБОГУМ

SAY GOODBYE

2025

103'

Мексико

Mexico

РЕЖИСЕР | DIRECTOR

Палома ЛОПЕЗ КАРИЉО

Paloma LÓPEZ CARRILLO

КИНЕМАТОГРАФЕР | CINEMATOGRAPHER

Џ. Даниел ЗУЊИГА

J. Daniel ZUÑIGA

УЛОГИ | CAST

СОДРЖИНА / STORY

Под величествените, снежни планини на Јута, едно семејство живее во сенката на исчезнувањето на саканата личност. Преку секојдневната рутина на Роса, Сол и Хавиер, филмот ја испитува тагата, осаменоста и тишината. Отсуството не само што ја обележува нивната сегашност, туку ги прекројува нивните животи. Празнината станува постојан придружник.

Under the imposing snow-capped mountains of Utah, a family lives with the uncertainty of a loved one's disappearance. Through the routine of Rosa, Sol, and Javier, the film explores grief, loneliness, and silence. The absence not only defines their present but also reconfigures their lives; the void becomes a constant presence.

Гимнастичари

GYMNASTS

2024

22'

Франција

France

РЕЖИСЕР | DIRECTOR

Фредерик МЕНАН

Frédérique MENANT

КИНЕМАТОГРАФЕР | CINEMATOGRAPHER

Гијом МАЗЛУМ

Guillaume Mazloum

УЛОГИ | CAST

СОДРЖИНА / STORY

„Гимнастичари“ е визуелно и звучно патување низ секојдневието на младите врвни гимнастичари. Од пад до лет – каква внатрешна сила е потребна за да се надмине гравитацијата?

„Gymnasts“ is a visual and sound exploration of the day-to-day work of young top-level gymnasts. From fall to flight, what kind of strength do they need to break free from gravity?

КОНТРОЛНА АНАТОМИЈА

CONTROL ANATOMY

2024

17'

Палестина

Palestine

РЕЖИСЕР | DIRECTOR

Махмуд АЛХАЈ

Mahmoud ALHAJ

КИНЕМАТОГРАФЕР | CINEMATOGRAPHER

Махмуд АЛХАЈ

Mahmoud ALHAJ

УЛОГИ | CAST

СОДРЖИНА / STORY

Експериментален есеј кој ја истражува технолошката еволуција на насилството и системите на контрола што Израел ги спроведува врз Газа и палестинскиот народ. Во три сегменти, нарацијата во прво лице ги преплетува личните сеќавања со историски архиви.

An experimental essay on the technological evolution of the violence and control exercised by Israel over Gaza and the Palestinian people. In three movements, the first- person narrative combines personal and historical archives.